De cijfers liegen er niet om: stress is uitgegroeid tot de grootste oorzaak van langdurig verzuim in Nederland. In de afgelopen vijf jaar is het stressgerelateerde verzuim met 36 procent gestegen. Alleen al tussen juli 2024 en juni 2025 nam het nog eens met 8 procent toe. Vandaag de dag is één op de vier verzuimdagen terug te voeren op stress.
Dat heeft grote gevolgen. Een medewerker die door stress uitvalt, is gemiddeld 36 weken (252 dagen) niet volledig inzetbaar. Bij een burn-out loopt dit herstel zelfs op tot wel tien maanden. En hoewel maar 10 procent van de ziekmeldingen langer dan zes weken duurt, zorgt deze groep voor 81 procent van alle verzuimdagen. Daarmee legt stress een zware druk op teams, werkgevers én ons sociale zekerheidsstelsel. Bedrijfsartsen waarschuwen bovendien dat het aantal arbeidsongeschikten de komende jaren verder zal toenemen.
Waar speelt het probleem het meest?
Het probleem raakt alle sectoren, maar in de zorg, industrie en logistiek/transport zijn de cijfers het hoogst. Vrouwen melden relatief meer stressverzuim dan mannen (31% vs. 20%), en parttimers vaker dan fulltimers (28% vs. 24%). Grote organisaties zien vaker hogere aantallen, maar juist kleine ondernemers voelen de impact direct in hun bedrijfsvoering en kosten.
Stress is zelden een eenduidige oorzaak
Stressklachten zijn meestal een optelsom. Werkdruk en personeelskrapte spelen een rol, maar ook privésituaties zoals mantelzorg of een scheiding kunnen de emmer doen overlopen. Factoren zoals levensfase, persoonlijkheidskenmerken en veerkracht bepalen vervolgens hoe iemand hiermee omgaat. Daarnaast zijn er maatschappelijke trends die de druk verhogen: de altijd-aan-cultuur, digitalisering, arbeidsmarktkrapte, vergrijzing en onzekerheid over werk en inkomen.
Geen simpele oplossing, wel urgentie
Er bestaat geen standaardaanpak die stressverzuim oplost. Elk bedrijf heeft zijn eigen context en elk individu zijn eigen verhaal. Toch is de boodschap duidelijk: voorkomen is beter – én goedkoper – dan genezen. Te vaak wordt nog pas ingegrepen wanneer iemand volledig uitvalt, terwijl juist preventie en vroege signalering het verschil maken.
Wat kunnen werkgevers doen?
Een effectieve aanpak vraagt om maatwerk én samenwerking. Concreet betekent dat:
-
Flexibiliteit in werkindeling en oog voor balans.
-
Preventieve instrumenten zoals een RI&E en PMO écht benutten in plaats van afvinken.
-
Laagdrempelige toegang tot bedrijfsarts of bedrijfspsycholoog, zodat signalen vroegtijdig besproken worden.
-
Professionele hulp aanbieden, ook als stress deels uit privéfactoren voortkomt.
Maar ook werknemers zelf hebben een rol: klachten bespreekbaar maken voordat ze uitmonden in langdurig verzuim. Het vraagt om een cultuur waarin het normaal is om op tijd aan de bel te trekken.
Extra aandacht: vrouwengezondheid op de werkvloer
Een opvallende blinde vlek is vrouwengezondheid. Uit onderzoek van CBS en TNO blijkt dat ruim één op de drie vrouwen hormonale klachten verbergt op het werk. Dit heeft directe impact op welzijn en inzetbaarheid. Als dit bespreekbaar wordt gemaakt, kunnen vaak met kleine aanpassingen grote verbeteringen in productiviteit en werkplezier worden bereikt.
